سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندارن-ساری،  فرید مهرام کارشناس مسئول اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران-ساری از اجرای طرح احیای گیاهان دارویی در مراتع تحت پوشش حوزه اداره کل منابع طبیعی ساری خبر داد.

وی با بیان اینکه گیاهان دارویی در دو بخش جنگل و مرتع حایز اهمیت است؛ افزود: بخش جنگلی در زیر اشکوب جنگل و بخش مرتعی در زون خود مرتع واقع شده است.

این مسئول ادامه داد: در همین راستا، اشخاصی که به صورت حقیقی یا حقوقی، علاقمند به بخش گیاهان دارویی هستند، ضمن اینکه زمین را شناسایی می‌کنند و مراحل خاص خودش را باید طی کنند، در قالب ماده 3، مرتع مورد نظر آگهی و مرتع  درقالب کتابچه طرح به صورت مزایده به آنان واگذار می‌شود

وی با این توضیح که در بخش جنگلی گیاهان دارویی نظیر سرخس، کوله خاس و همیشک عمدتا جنبه تزیینی دارد و برای گلخانه‌ها مورد مصرف قرار می‌گیرد؛ عنوان کرد: در قالب کتابچه طرح و طبق پیش‌بینی انجام شده تا سطح 300 هکتار در منطقه سوادکوه در حال انجام است.

کارشناس مسئول اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران-ساری، گفت:  نکته حایز اهمیت در بخش مرتعی آن است که ما نمی‌توانیم زراعی کار کنیم و حتما باید طبیعی باشد؛ لذا متقاضی که می‌خواهد در بخش مرتعی زمین بگیرد با توجه به اینکه الویت نخست با دامدار است با آن مخالفت می‌شود و اگر با درخواست وی موافقت شود با توجه به شرایط اکولوژی منطقه و شناسایی رویشگاه، راهنمایی لازم به فرد متقاضی صورت می‌گیرد تا چه گونه‌هایی  در این رویشگاه کاشته شود و در ادامه در قالب کتابچه طرح، نظر کمیته فنی و برگزاری مزایده به او واگذار می‌شود.

این مسئول ادامه داد: اما در حال حاضر، بر اساس کتابچه طرح در حال اجرای طرح بهره‌برداری گیاه دارویی باریجه هستیم؛ در حال حاضر در مراتع منطقه لاسم جاده هراز آمل در حال اجرای طرح هستیم.

مهرام اشاره کرد: زمان مطلوب برداشت باریجه بر اساس کتابچه طرح از ابتدای تیرماه تا نیمه شهریورماه هر سال است و  درواقع در اوج گرما زمان برداشت صمغ باریجه است که کمترین لطمه به طبیعت را خواهد داشت.

وی اعلام کرد: ما امسال برای پنجمین سال متوالی  برداشت باریجه در 50 هکتار از بخش مرتعی استان را  به میزان  حدود 600 کیلوگرم داشتیم که احیای این گونه نیز به وسعت 15 هکتار انجام گرفته است.  

کارشناس مسئول اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران-ساری، تشریح کرد: برداشت باریجه، تیپ بندی می‌شود و کارشناس با شناسایی تیپ‌های انبوه، نیمه انبوه و پراکنده را تعیین می‌کند و سپس برآورد صمغ از سوی کارشناس صورت می‌گیرد، پس از این مراحل قطعه بندی برای سه سال انجام می‌گیرد و هر سال فرد حق برداشت از تنها یک قطعه را دارد و پس از سه سال، مجددا گیاه که برای برداشت صمغ، تیغ زنی صورت گرفته است مورد ترمیم قرار می‌گیرد و مجددا برداشت صمغ از قطعه نخستآ صورت می‌گیرد.

این مسئول با اشاره به اهمیت احیای گیاهان دارویی در بخش مرتعی استان، تصریح کرد: نخستین سیاست برای احیای گونه‌ها بحث تامین علوفه دام است و گیاه دارویی باریجه جزو تنها گونه‌هایی در این بخش است که  به عنوان علوفه دام نیز مورد استقاده قرار می‌گیرد،  سیاست دوم به ارزش اقتصادی این گونه باز می‌گردد که  توجیه اقتصادی را در پی دارد.

مهرام تاکید کرد: ارزش اقتصادی باریجه در دنیا بسیار بالا است و متاسفانه علیرغم گونه‌های متعدد گیاهان دارویی در مازندران متاسفانه  با فقدان صنایع تبدیلی گیاهان دارویی در استان مواجه هستیم و باید فضا بنحوی شکل بگیرد که سرمایه‌گذاران در این بخش نیز ورود کنند و ظرفیت بسیار خوب و درآمدزایی در حوزه صادرات به شمار می‌آید که تمرکز و توجه مضاعفی را می‌طلبد.

وی با اشاره به عزم بلند منابع طبیعی مازندران- ساری برای احیای گونه‌های ارزشمند گیاهان دارویی در بخش مرتعی استان گفت: امسال با توجه به کتابچه طرح، احیای گیاه دارویی ارزشمند باریجه در 15 هکتار از مراتع انجام شده است و این احیا شامل 12 هکتار کپه کاری و 3 هکتار بذرپاشی می‌باشد.

کارشناس مسئول اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران-ساری، افزود: اگر عملیات احیا به صورت مکانیزاسیون صورت گیرد موجب هجوم گونه‌های مهاجم به مراتع و موجب نابودی گونه‌های بومی مراتع استان خواهد شد. لذا دو روش کپه کاری و بذرپاشی برای احیای باریجه استفاده می‌شود تا از تخریب مراتع جلوگیری شود.

مهرام یادآور شد: همه ساله کار احیا گونه‌های گیاهان دارویی با محوریت حفظ پوشش مراتع انجام می‌گیرد که در کنار این امر می‌تواند برای دامدار ضمن تامین علوفه دام، یک فعالیت اقتصادی نیز محسوب می‌شود.